Μήτσος Παπαρήγας (2) – Η εκδήλωση των Οικοδόμων προς τιμή του και μια προσωπική μαρτυρία

Έργο του Γ. Βαρλάμου

Στο 2ο μέρος του  αφιερώματος στον κομμουνιστή ηγέτη-μάρτυρα της εργατικής τάξης Μήτσο Παπαρήγα, παρουσιάζουμε την εκδήλωση μνήμης και τιμής που  διοργανώθηκε από την Ομοσπονδία Οικοδόμων Ελλάδας και το Συνδικάτο της Αθήνας, στις 30 του Απρίλη 2002 στο Θέατρο «Γκλόρια». Ένα σημαντικό στοιχείο της εκδήλωσης αυτής αποτελεί η προσωπική μαρτυρία του Βασίλη Γεωργαντά από τους κοινούς αγώνες με τον Μήτσο Παπαρήγα.

Στην εκδήλωση έγιναν ομιλίες για τη δράση του ταξικού εργατικού κινήματος και εκτενής αναφορά στη ζωή και τη δράση του Μήτσου Παπαρήγα και τιμήθηκε η μνήμη του στο πρόσωπο του γιου του, Θανάση Παπαρήγα, στελέχους του ΚΚΕ. Ακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τραγούδια από τον Επιτάφιο του Γιάννη Ρίτσου, που ερμήνευσε ο Βασίλης Λέκκας.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι από ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη της επόμενης μέρας (εδώ).

Με μια ξεχωριστή τιμή, αυτήν που η εργατική τάξη γνωρίζει να αποδίδει σε πραγματικά άξια παιδιά της, με μια εκδήλωση απ' αυτές που οι εργάτες επαναβεβαιώνουν ότι σωστά έπραξαν κι ανέδειξαν έναν δικό τους στην κορυφή του επαναστατικού κινήματος, σε μια αίθουσα, στο «Γκλόρια», που με τη σειρά της έχει φιλοξενήσει αρκετές εργατικές συγκεντρώσεις, μ' ένα ακροατήριο που φωτιζόταν από τη λάμψη στα πρόσωπα πρωτοπόρων εργατών κι άλλων πρωταγωνιστών του λαϊκού κινήματος που δεν έλειψαν στιγμή από τις επάλξεις τα τελευταία 60, ορισμένοι κι 70 χρόνια, με το ΚΚΕ να είναι αυτό που είχε την τιμητική του, η Ομοσπονδία Οικοδόμων Ελλάδας και το Συνδικάτο της Αθήνας τίμησαν το βράδυ της Τρίτης 30 του Απρίλη 2002 τον δολοφονημένο στην Ασφάλεια, το 1949, κομμουνιστή γραμματέα της ΓΣΕΕ Μήτσο Παπαρήγα.

Ηταν μια εξαιρετικά ξεχωριστή εκδήλωση, από κείνες που η συγκίνηση δεν αφορά μόνο σε ένα πρόσωπο, δεν παράγεται στη διάρκεια κάποιου μνημόσυνου. Αλλά η ατμόσφαιρα είναι ήδη φορτισμένη από κείνη τη βαθιά γνώση της ιστορικής συνέχειας, από τη γνώση ότι βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συνεχίσουμε έχοντας πίσω στέρεες-γερές τις βάσεις, τόσο βαθιά τις ρίζες αυτού του αγώνα και τόσο μέγιστη την ανάγκη-χρέος του σήμερα για τη συνέχεια.

Από την εκδήλωση προς τιμή του Μήτσου  Παπαρήγα

Στην είσοδο ακόμα του θεάτρου η φωτογραφική έκθεση από τη σφαγή στην Παλαιστίνη και οι ζωγραφιές των παιδιών αυτού του μαρτυρικού λαού δήλωναν το παρόν. Ο Πίετρο Εουσέ, ο γραμματέας της Ενωτικής Συνομοσπονδίας Εργατών της Βενεζουέλας, που ήρθε καλεσμένος της Ομοσπονδίας και του ΠΑΜΕ, παρείχε άμεση ενημέρωση για τον αγώνα του λαού του κόντρα στον ιμπεριαλισμό, οι δεκάδες ασπρομάλληδες που σεμνά κάθονταν στα μπροστινά καθίσματα δεν ήταν απλά παλιοί αγωνιστές. Διακρίναμε ανάμεσά τους τον ανθό του εργατικού κινήματος σε εποχές τρομακτικά δύσκολες. Ο φόβος μην αδικήσουμε έστω κι έναν αποτρέπει την ονομαστική αναφορά. Ηταν όμως εκεί η γενιά της ΟΕΝΟ, η γενιά του εργατικού ΕΑΜ, η γενιά των 115 σωματείων. Ορισμένοι, ακόμα πιο παλιοί, είναι συνομήλικοι των πρώτων βημάτων του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ολοι αυτοί πλαισιωμένοι από τη σημερινή βάρδια της πρωτοπορίας του εργατικού κινήματος κι από κοντά νεολαίοι πρωτοπόροι αγωνιστές ήταν που έφτιαχναν το μείγμα αυτής της εκδήλωσης. Και δεν ήταν μόνοι τους. 

Οπως χαρακτηριστικά το σημείωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, Α. Ζαζόπουλος, ήταν και είναι μαζί μας στους αγώνες του αύριο: Ο Μήτσος Παπαρήγας, πρότυπο αγωνιστή, ηγέτη και ανθρώπου που τη μνήμη του τιμούμε σήμερα, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο Νίκος Πλουμπίδης, ο Χρήστος Μαλτέζος, η Ηλέκτρα Αποστόλου, ο Δημοσθένης Λιγδόπουλος, ο Ναπολέων Σουκατζίδης, ο Μήτσος Τατάκης, ο Αρης Βελουχιώτης, η Ειρήνη Γκίνη, ο Διαμαντής, ο Κώστας Βιδάλης, ο Γιάννης Ζεύγος, ο Τάκης Φίτσιος, ο Στέφανος Σαράφης. Μαζί μας, συνέχισε ο συνδικαλιστής, οι νεκροί του δικού μας Μάη. Οι δολοφονημένοι εργάτες του Σικάγου, οι 200 κομμουνιστές της 1ης του Μάη του '44 που εκτελέστηκαν στην Καισαριανή και που ανάμεσά τους βρίσκονταν ο Μήτσος Παπαδόπουλος, γραμματέας της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, ο Αναστασιάδης, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας, ο Πλακοπίτης, πρόεδρος των Οικοδόμων Κοζάνης, και ο Σαλμάς Σοβατζής.

Ο Βασίλης Λέκκας ερμηνεύει τον "Επιτάφιο"

Από το βήμα είχε ήδη περάσει ένα από τα φιντάνια του συνδικάτου, ο νεολαίος συνδικαλιστής Γιάννης Πρωτούλης, για να σημειώσει: «Μαθαίνουμε και διαπαιδαγωγούμαστε». «Ιδιαίτερα σήμερα που η γενικευμένη επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων συνοδεύεται με άγρια προσπάθεια ιδεολογικής χειραγώγησης, διαστρέβλωσης ιστορικών γεγονότων, η νεολαία πρέπει να μάθει για προσωπικότητες σαν κι αυτή του Μήτσου Παπαρήγα, που δε διδάχτηκε ποτέ στο σχολείο. Να μάθει για τις δυο γραμμές αντιπαράθεσης, να καταλάβει ότι δεν είναι όλοι ίδιοι. Να συνειδητοποιήσει ότι ο ταξικά προσανατολισμένος μαζικός αγώνας είναι αυτός που αναδεικνύει στο τιμόνι της εργατικής τάξης τέτοιους αγωνιστές ανυπέρβλητης αξίας. Σε τέτοιες προσωπικότητες συνηθίζεται από την άρχουσα τάξη να ξεχωρίζεται το πρόσωπο από την ιδεολογία. Η αλήθεια είναι ότι ο Μήτσος Παπαρήγας δεν ήταν μόνο ένας πρωτοπόρος εργάτης, ήταν κομμουνιστής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Γι' αυτό δολοφονήθηκε, γιατί πρωτοστάτησε στον αγώνα της εργατικής τάξης για την εκπλήρωση της ιστορικής της αποστολής».

Μια προσωπική μαρτυρία από το πώς γνώρισε τον «μπαρμπα-Μήτσο Παπαρήγα, έτσι τον φωνάζαμε εμείς οι νέοι», κατέθεσε ο αντιπρόεδρος σήμερα της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΙΚΑ, Βασίλης Γεωργαντάς. Είναι μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, το όργιο της τρομοκρατίας αλλά και τη δημιουργία του ΕΡΓΑΣ, που κυριάρχησε παρά την τρομοκρατία στα σωματεία. Το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στεγαζόταν στο νούμερο 10 της Αγησιλάου, εκεί που σήμερα είναι η Εργατική Εστία. Και στο νούμερο 5 του ίδιου δρόμου στεγαζόταν η ΚΟΑ του ΚΚΕ. Είχε μόλις αποφασιστεί να γίνει το 8ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ για το Μάρτη του '46. Ο Μ. Παπαρήγας είχε κατέβει αντιπρόσωπος από το Βόλο. Πέρασε από το ΕΚΑ, οι νεολαίοι, τότε, θυμούνται τη σεμνότητα, την αποφασιστικότητα, την ειλικρίνεια, αλλά και την ιδιαίτερη ζεστασιά για τους νέους: «Μας πρόσεχε, μας συμβούλευε να γίνουμε αγαπητοί στους εργάτες που με την ψήφο τους μάς εμπιστεύονταν για τη λύση των προβλημάτων τους». Τα αποτελέσματα του συνεδρίου γνωστά. Εκεί εκλέχτηκε γενικός γραμματέας ο Μ. Παπαρήγας. Η αντίδραση δεν το χώνεψε. Με τους δικαστές ακύρωσαν την εκλογή της διοίκησης και όρισαν προσωρινή από «εργατοπατέρες» συνεργάτες των Γερμανών!

«Δώσαμε μάχη όταν ήρθαν να καταλάβουν το κτίριο και να παραλάβουν το αρχείο της διοίκησης. Δε θα ξεχάσω την ψυχραιμία του Μήτσου Παπαρήγα τη στιγμή που μπήκε στο κτίριο ο Καραχάλιος και ο Κροντήρης. Στάθηκε μπροστά τους, κατάγγειλε την παράνομη απόφασή τους, δήλωσε ότι οι εργάτες δεν τους αναγνωρίζουν και ότι θα καταγγείλουν στον ελληνικό λαό και στη διεθνή κοινή γνώμη το πραξικόπημα. Ηταν καλοκαίρι του 1946. Η Βουλή ψήφισε το Γ΄ ψήφισμα...».

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Α. Ζαζόπουλος παραδίδει
τιμητική πλακέτα στον Θανάση Παπαρήγα

Σε δύσκολη θέση, όπως ο ίδιος είπε, βρέθηκε ο γιος του Μήτσου Παπαρήγα και σύντροφός μας, ο δημοσιογράφος του «Ρ» και στέλεχος του Κόμματος, Θανάσης Παπαρήγας. Μόλις τον είχαν καλέσει στο βήμα για να παραλάβει μια τιμητική πλακέτα. «Η τιμή, σημείωσε, δεν κληροδοτείται». Και ευχήθηκε, τώρα που η θύελλα της ιμπεριαλιστικής επίθεσης είναι μπροστά, οι νεότερες γενιές των αγωνιστών να κατορθώσουν ό,τι οι παλιότεροι πάλεψαν να γίνει.

Την εκδήλωση τίμησαν, επίσης, με την παρουσία τους αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τη Γενική Γραμματέα της, Αλέκα Παπαρήγα, ο υποψήφιος δήμαρχος της «Συμπαράταξης για την Αθήνα», Σπύρος Χαλβατζής, και οι πανεπιστημιακοί Θ. Ξανθόπουλος, πρύτανης του ΕΜΠ, Μ. Δελιβάνη, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, οι αντιπρυτάνεις του Μετσόβιου Σιμόπουλος και Ανδριόπουλος. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συναυλία του Βασίλη Λέκκα.

Ακολουθούν αποσπάσματα από την ομιλία του προέδρου της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Α. Ζαζόπουλου:

«Η αγωνιστική πορεία και η θυσία του Μήτσου Παπαρήγα μας εξοπλίζει, μας διδάσκει πολλά.  Η ταξική πάλη είναι μια ασταμάτητη αγωνιστική πορεία κι αυτοί που επιλέγουν να είναι στην πρώτη γραμμή έχουν καθήκον να την ακολουθήσουν  μέχρι  το  τέλος  γνωρίζοντας  το  κόστος  και  τις μεγάλες θυσίες που απαιτούνται, εμπνεόμενοι από την ομορφιά αυτού του αγώνα.  Οι πρωτοπόροι αγωνιστές της εργατικής τάξης αντλούν τη δύναμη και ξεπερνούν τις απερίγραπτες αντιξοότητες της ταξικής πάλης γιατί πιστεύουν στον αγώνα και το δίκιο της εργατικής τάξης, γιατί είναι αφοσιωμένοι στην ιστορική της αποστολή και στην επίτευξη του τελικού σκοπού.

Στην ταξική πάλη η αστική τάξη χρησιμοποιεί κάθε μέσο. Όταν δεν  περνούν  οι  μορφές  χειραγώγησης  και  καταστολής  των αγώνων  για  την  υποταγή  της  εργατικής  τάξης,  η  αστική  τάξη καταφεύγει  στη  βίαιη  καταπάτηση  των  δικαιωμάτων,  στην ανοικτή τρομοκρατία.  Τότε ο ταξικός αγώνας παίρνει την πιο σκληρή του μορφή.  Αυτό ισχύει και στις μέρες μας. Γι αυτό κάθε αγωνιστής, συνολικά το κίνημα, έχουν καθήκον να είναι προετοιμασμένοι για όλα.  Κανένας ταξικός αγώνας, καμιά θυσία της εργατικής τάξης και των αγωνιστών της δεν πάει χαμένη. Βάζει το δικό του λιθάρι στην υπόθεση της υπεράσπισης των δικαιωμάτων, στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση.  Οι δυσμενείς εξελίξεις της περιόδου1989-1991, τα συγκλονιστικά γεγονότα  στις  πρώην  σοσιαλιστικές  χώρες  και  ιδιαίτερα  στη Σοβιετική ΄Ενωση, η ανατροπή του σοσιαλισμού, σηματοδοτούν  μια νέα κατάσταση, οδυνηρή για τους εργαζόμενους της χώρας μας, για τους λαούς όλου του κόσμου. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου πληρώνουν σήμερα ακριβά το τίμημα της "νέας τάξης πραγμάτων".

[…] Βαδίζουμε στο δρόμο του ταξικού αγώνα. Υποσχόμαστε στους νεκρούς  μας,  ότι  αταλάντευτα  θα  συνεχίζουμε  να  βαδίζουμε,  κόντρα  σε  όλους  αυτούς  που  θέλουν  να  στραγγαλίσουν,  να τιθασεύσουν  το  συνδικαλιστικό  κίνημα,  να  το  κλείσουν  στα καλούπια του λεγόμενου "εφικτού" και δήθεν" ρεαλιστικού", να το κάνουν διαχειριστή του συστήματος. Η Ομοσπονδία μας, το ταξικό σκ γνωρίζει,  ΄Οτι όλες οι δυσκολίες για τους εργαζόμενους απορρέουν από την ίδια  την  καπιταλιστική  κοινωνία,  από  το  γεγονός  ότι  η καπιταλιστική  κοινωνία  στηρίζεται  στην  εκμετάλλευση  της εργατικής δύναμης.  Κατά συνέπεια η εργατική τάξη έχει περισσότερο από τον καθένα συμφέρον για το μετασχηματισμό της κοινωνίας.  Για τούτο ακριβώς είχε και θα έχει πάντα για βάσιμο στόχο την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

[…]Διαβεβαιώνουμε τους χιλιάδες ήρωες και μάρτυρες της ΕΤ και του λαού μας ότι θα συνεχίσουμε αταλάντευτα να αγωνιζόμαστε για την ίδια υπόθεση για την οποία εκείνοι έδωσαν τη ζωή τους.  Για ευημερία και ευτυχία του λαού μας. για εθνική ανεξαρτησία,  για ειρήνη σε όλο τον κόσμο.  Θα συνεχίσουμε τον ανειρήνευτο ταξικό μας αγώνα γιατί είμαστε πεισμένοι ότι η ιστορία δεν μπορεί να γυρίσει οριστικά πίσω.  ΄Οτι  το  εκμεταλλευτικό  σύστημα  θα  καταργηθεί  με  την επαναστατική πάλη των εργαζομένων, της εργατικής τάξης και του κόμματός της».

Οι φωτογραφίες και τα αποσπάσματα της ομιλίας του  Α. Ζαζόπουλου, από την ιστοσελίδα της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, εδώ.

ΔΕΙΤΕ το 1ο Μέρος ΕΔΩ.