Για την εργατική αριστοκρατία

Όπως ξέρουμε, παλαιότερα, ο συνδικαλισμός πέρασε από πολλές κρίσεις. Στο τέλος του περασμένου ( σημ. Ε.Κ.: προπερασμένου) και αρχές του αιώνα μας, τρεις ιδεολογίες σε πολλές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής επηρέαζαν την εργατική τάξη: Ο αναρχισμός, ο σοσιαλισμός και ο ρεφορμισμός. Από τις παραμονές του Β΄ παγκοσμίου πολέμου ο αναρχισμός –εξόν από την Ισπανία- έπαψε να επηρεάζει μεγάλα στρώματα της εργατικής τάξης. Αντίθετα, ο σοσιαλισμός και ο ρεφορμισμός εξακολουθούν και σήμερα να έχουν ισχυρά στηρίγματα μέσα στα εργατικά σωματεία. Όμως επειδή στο τέλος του Α΄ παγκόσμιου πολέμου οι σοσιαλιστές χωρίστηκαν σε δυο κυρίως παρατάξεις, τους κομμουνιστές και σοσιαλιστές, έγιναν νέες ανακατατάξεις στον πολιτικό τομέα που επηρέασαν άμεσα το διεθνές συνδικαλιστικό κίνημα.

Στη μνήμη του Αλέκου Θεοδωρακόπουλου

Αλέκος Θεοδωρακόπουλος

Ο Αλέκος ο Θεοδωρακόπουλος ήταν πλακάς. Πρωτοσυναντηθήκαμε  σε μια από τις δυτικές εργατοσυνοικίες της Αθήνας. Καταγόταν από ένα χωριό της Αρκαδίας, το Βυζίκι, αλλά από μικρό παιδί βρέθηκε στην πρωτεύουσα κυνηγώντας  το μεροκάματο στις οικοδομές. Όταν τον γνώρισα ήταν ήδη συνδικαλιστής και μέλος του ΚΚΕ. Ο Αλέκος ήταν  για μας τους νεολαίους κάτι σαν καθοδηγητής μαζί και φύλακας-άγγελος στις δράσεις μας. Δεν ήταν λίγες οι φορές που, σε περιόδους έντονες όπως οι προεκλογικές, επιστρέφοντας αργά τη νύχτα από το Συνδικάτο στη συνοικία, μας συνόδευε για περιφρούρηση στις εξορμήσεις της αφισοκόλλησης και αφού μας έβρισκε το ξημέρωμα στο δρόμο, αυτός καβάλαγε το μηχανάκι του και έφευγε κατευθείαν για το μεροκάματο στο γιαπί, μην προλαβαίνοντας να κοιμηθεί μια στάλα και να ξεκουραστεί.  Ο Αλέκος ήταν πάντα μπροστάρης, στις απεργίες,  στις πορείες, σε όλες τις πρωτοβουλίες στο μαζικό κίνημα, και στις κινητοποιήσεις.

ΕΡΓΑΤΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΑΘΗΝΩΝ, 1912: Πίναξ σωματείων και επιτροπών - Ο «Σύνδεσμος Κτιστών» στη δύναμη του ΕΚΑ

Στην τελευταία σελίδα του βιβλίου «Η εργατική νομοθεσία της Ελλάδος, υπό Σπύρου Ι. Θεοδωροπούλου»,  που εξέδωσε το Εργατικό Κέντρο Αθηνών τον Γενάρη του 1912 και αποτελεί την πρώτη εργατική νομοθεσία που ψήφισε η Αναθεωρητική Βουλή του 1911, υπάρχει ένας πίνακας με τα σωματεία που είναι εγγεραμμένα στη δύναμη του ΕΚΑ εκείνη την περίοδο. Ανάμεσά τους βλέπουμε τον «Σύνδεσμο Κτιστών» (Αθηνώς-Πειραιώς) που είχε ιδρυθεί στις 27/12/1911 και ήταν ο «πρόγονος» του «Σωματείου Κτιστών Αθηνών», που ιδρύθηκε το 1912 και αυτοκαταργήθηκε το 1984, όταν όλα τα οικοδομικά σωματεία ένωσαν τις δυνάμεις τους στο Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας.

Οικοδόμοι, το ηρωικό προλεταριάτο της Ελλάδας

 Βάλιας Σεμερτζίδης, Μπετατζήδες (1960)

 

     « Ο ιστορικός είναι σαν το δράκο του παραμυθιού. Όπου οσφραίνεται ανθρώπινη σάρκα, καταλαβαίνει ότι εκεί είναι το θήραμα του» (Marc Bloch). 

Αυτό  σημαίνει ότι  ο ιστορικός δεν αναφέρεται απλά στο παρελθόν αλλά  του δίνει πολύ συγκεκριμένη μορφή  φέρνοντας στην επιφάνεια εποχές, γεγονότα  και πρόσωπα που έδρασαν είτε ως πρωταγωνιστές είτε ως δευτεραγωνιστές , θύματα ή θύτες και διαδραμάτισαν σημαντικό  ρόλο στη διαμόρφωση της γενικότερης πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Αυτή η σκέψη με ακολουθούσε όσο διάβαζα το βιβλίο του Αναστάση Γκίκα " Από την πείρα του κινήματος των οικοδόμων στην Ελλάδα"

Το κίνημα των ανέργων οικοδόμων στη δεκαετία του ΄30

Το Κομμουνιστικό Κόμμα και το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα είχαν από νωρίς εντοπίσει τη σημασία της οργάνωσης και κινητοποίησης των ανέργων δίπλα στους εργαζόμενους. Ήδη από το 3^ο  του Συνέδριο (Μάρτης 1927) το ΚΚΕ είχε θέσει ως πρώτη του προτεραιότητα τη δημιουργία επιτροπών αγώνα στους ανέργους, συνοικιακών ή κατά κλάδο, με τοπική αλλά και πανελλαδική συγκρότηση, που θα ανέπτυσσαν δράση παράλληλα και σε συντονισμό με τα αντίστοιχα ταξικά σωματεία. Σε δημοσίευμα του Ριζοσπάστη (6/3/1930) αναφέρεται σχετικά: «Ας οργανώσουμε τις μαχητικές επιτροπές ανέργων κοντά σε κάθε ταξικό συνδικάτο. Ας κινητοποιήσουμε στην πάλη τις πλατειές μάζες των εργατών που πεινάνε. Η μπουρζουαζία προσπαθεί να διασπάσει την εργατιά, στρέφοντας τους ανέργους ενάντια στους εργαζομένους. Ας συμπτύξουμε το ενιαίο μέτωπο πάλης εργαζομένων και ανέργων. Μαζικές διαδηλώσεις των ανέργων μπροστά στα εργοστάσια, κοινή εκδήλωση όλων μαζί -ανέργων και εργαζομένων- να η συγκεκριμένη μορφή που πρέπει να πάρει ο κοινός αγώνας όλων των εργατών. Με τις μαχητικές επιτροπές ανέργων σε κάθε ταξικό σωματείο θα κατορθώσουμε να κινητοποιήσουμε τους ανέργους για ένα πραγματικά επαναστατικό αγώνα… Ας δυναμώσουμε και ας πλατύνουμε την γενική κινητοποίηση και πάλη κατά της ανεργίας.»

Τα πρώτα βήματα στη βιοπάλη, στο Σωματείο, στους αγώνες. Ο Απόστολος Παπατσαρούχας θυμάται

Ο Απόστολος Παπατσαρούχας (φωτογραφία
από το βιβλίο του Ηλ. Στάβερη «Οικοδόμοι.
Ηρωικοί αγώνες μιας 7ετίας, 1960-1967»)

Ο Απόστολος Παπατσαρούχας yεννήθηκε το 1932 στο Σουφλί του 'Εβρου. Το 1942, μαζί μ’ ένα φίλο τον, τον Ηλία Παπαλεξανδρή, προσπάθησαν να εκτροχιάσουν ένα τρένο με γερμανούς στρατιώτες. Το 1954 πήγε στο στρατό, έγινε επίλεκτος σκοπευτής και πήρε μέρος σε αγώνες σκοποβολής. Δούλεψε εργάτης στην οικοδομή και απόχτησε την ειδικότητα του χτίστη. Γράφτηκε στο σωματείο οικοδόμων της Θεσσαλονίκης και αμέσως εκλέχτηκε στο ΔΣ. Το 1961 κατεβαίνει με την οικογένειά του στην Αθήνα. Εκλέγεται στο ΔΣ του Σωματείου Κτιστών Αθηνών, επικεφαλής των νέων οικοδόμων και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Οικοδόμων. Το 1961, για ένα διάστημα γίνεται πρόεδρος του Σωματείου. Στις 11/10/1962 συλλαμβάνεται μαζί με άλλους οικοδόμους, κατά τη διάρκεια απεργιακής διαδήλωσης και φυλακίζεται για πέντε μήνες. Κατά τη στρατιωτική του θητεία, στη Νέα Σάντα του Κιλκίς, γνωρίζεται με τον οικοδόμο Μήτσο Χρηστοφορίδη, που του υποσχέθηκε να του βρει δουλειά στη Θεσσαλονίκη, αν προκύψει ανάγκη.

«Νεκροί, βία, τρομοκρατία, αυτή είναι του κεφάλαιου η δημοκρατία» - Ρεπορτάζ από μια διαδήλωση

«...Μάνα σε ξεκληρίσανε, άπονες εξουσίες,/ ψυχή δε σου αφήσανε, μόνο φωτογραφίες...» Η φωνή του Καζαντζίδη απλώνεται πάνω από την Πειραιώς. Σκεπάζει τα πάντα. «... σκοτώσαν τον Αντώνη, Αντώνη μου...» Μόνο ένα ξεχωρίζει ανάμεσα στους στίχους. Το σύνθημα: «Νεκροί, βία, τρομοκρατία, αυτή είναι του κεφάλαιου η δημοκρατία».